Investiciono-razvojni fond ove godine podržao 94 projekta

Podgorica, 18.07.2011. godine

Na sjeveru mnogo teže naći kvalitetan i održiv projekat nego u centralnom ili južnom dijelu države. Kamate na kredite od četiri do šest odsto

Razvoj crnogorskog sjevera, povećanje broja žena u biznisu i novo zapošljavanje prioriteti su Investiciono-razvojnog fonda, koji je samo od januara ove godine finansirao 94 projekta malih i srednjih preduzeća u privatnom vlasništvu i preduzetnika sa više od 6,6 miliona eura.

Preduzeća od fonda mogu dobiti novac po kamatnoj stopi od četiri do šest odsto godišnje, rok otplate je do osam godina, a grejs period do 24 mjeseca. Za prioritete, odnosno projekte na sjeveru, žene u biznisu i novo zapošljavanje predviđene su i stimulacije.

Bonusi za zapošljavanje

- Za projekte koji se realizuju u sjevernom dijelu Crne Gore predviđene su i stimulacije - smanjenje kamatne stope za jedan odsto. Ukoliko preduzeće namjerava da zaposli pet i više novih radnika, dobiće istu povoljnost - objašnjava izvršni direktor IRF Predrag Poček.

On podsjeća da fondov sajt godišnje ima 9.700 posjetilaca.

- Poslovnom politikom pokušavamo forsirati sjeverni region kroz stimulativnije uslove za projekte koji se realizuju u tom dijelu države. Nastojimo, koliko je to u našoj moći, da utičemo na smanjenje disproporcije u razvoju juga i sjevera Crne Gore. Više od 33 odsto do sada finansiranih projekata je na sjeveru. Brojka finansiranih projekata postaje značajnija kada uzmete u obzir da je u tom regionu mnogo teže naći kvalitetan i održiv projekat nego u centralnom ili južnom dijelu države - kaže Poček.

Fond je, pored projekata u kojima su nosioci žene, uspostavio posebne kreditne linije kojima finansira preduzeća koja su članovi poslovnih inkubatora. Poček kaže da su zadovoljni dosadašnjom dinamikom posebnih kreditnih linija.

- Aktivno sarađujemo sa Ministarstvom poljoprivrede, koje je i nosilac MIDAS projekta, kojim će se pružiti ozbiljna podrška projektima iz oblasti poljoprivrede - ističe izvršni direktor fonda koji je ove godine uspostavio i uslugu faktoringa (obezbjeđenja potraživanja).

Međunarodne institucije

Poček podsjeća da su kroz faktoring do sada stvorili pretpostavke za realizaciju skoro 2,5 miliona eura.

- Potpisali smo protokole sa tri banke o emitovanju garancija za uredan povraćaj kredita malim i srednjim preduzećima. Na taj način će se pokušati prevazići jaz koji određene kompanije imaju zbog nedovoljnog obezbjeđenja potencijalnog kreditnog zaduženja kod poslovne banke - ocjenjuje izvršni direktor fonda koji je uspostavio i značajne kontakte sa međunarodnim institucijama - EBRD, EIF, OPIC.

- Naš cilj je obezbjeđivanje kreditnih sredstava ako se za to ukaže potreba - objašnjava Poček.

Fond će nastojiti da podrži i učestvuje u finansiranju projekata za koje procijeni da imaju pozitivan efekat kako za privatna mala i srednja preduzeća, tako i za Crnu Goru poput „Šansa mladim menadžerima“, projekat klastera u Crnoj Gori, GEM istraživanje...

Poček kaže da će fond nastaviti da finansira projekte za koje procijeni da su kvalitetni i da će pospješiti razvoj ekonomije.

- Konkursi koje raspisujemo nemaju ograničen rok. Važe do trenutka kada raspišemo novi sa izmijenjenim uslovima. Nastojimo da ti novi uslovi budu povoljniji od važećih kako bi pratili trendove na tržištu i pokušali obezbijediti što kvalitetniju podršku privatnom sektoru - kaže Poček.

Ispunili misiju

Odgovarajući na pitanje da li je fond do sada ispunio svoju misiju, njegov izvršni direktor kaže da vjeruje da niko ne misli da je fond formiran sa ciljem ispunjenja jedne misije, bilo da je to kreditiranje, pružanje usluga faktoringa, emitovanje garancija, eventualno osiguranje izvoza...

- Fond, sa svojim prethodnikom Fondom za razvoj, posluje od 1995. godine sa ciljem pospješivanja sveukupnog poslovnog ambijenta kroz instrumente koji mu stoje na raspolaganju. Siguran sam da je to kroz sve godine poslovanja i dokazano, tako da fond kontinuirano ispunjava misiju za koju je i osnovan. To se najlakše može argumentovati i kroz rezultate i poslovanje tokom ove godine - ocjenjuje Poček.

On dodaje da je IRF sa kreditnom aktivnošću počeo tek u junu prošle godine. Prvi kredit je realizovan u julu zato što je IRF u aprilu 2010. godine registrovan.

- Prošlu godinu smo uspjeli da završimo sa znatnim iznosom plasiranih sredstava, solidnim pozitivnim rezultatom i to potkrijepiti izvještajem nezavisnog revizora Delloite, koji je usvojio Odbor direktora IRF i sa kojim se upoznala Vlada kao jedini akcionar fonda - kaže izvršni direktor ovog fonda koji je akcionarsko društvo sa sopstvenim kapitalom koji nastoje da sačuvaju.

Čuvaju kapital

- Eventualni gubitak iz poslovanja niko nam ne može pokriti. To takođe znači da bi eventualni gubitak tangirao direktno kapital IRF, što nije logika zdravog i održivog poslovanja niti interes akcionara fonda - kategoričan je Poček.

Do kraja prošle godine Fond je plasirao 107 kredita malim i srednjim preduzećima vrijednosti oko 9,1 miliona eura. Poslovne banke su za te projekte izdvojile i svojih 3,1 miliona eura. Najveći broj finansiranih projekata je iz oblasti proizvodnje, poljoprivrede i prehrambene djelatnosti, usluga, turizma i ugostiteljstva. U toku prošle godine Fond je odobrio reprogram kredita.

- Prepoznali smo i cijenili napore poslovnih banaka da kvalitetno pokušaju restrukturirati poslovanje svojih klijenata koji su korisnici sredstava Fonda kroz odlaganje dijela kreditnih obaveza. Razumjeli smo takođe probleme u poslovanju klijenata IRF koji nijesu ostali imuni na negativne efekte krize - kaže direktor fonda koji je uspio dokapitalizovati JP Regionalni vodovod sa dva miliona eura tako da sada u ukupnom kapitalu ove kompanije posjeduje 27,7 odsto.

Sa bankama partneri a ne konkurenti

Sa poslovnim bankama IFR nastoji da održi partnerski odnos, a Poček kaže da u tome sasvim solidno uspijevaju.

- Prilikom razvoja i uvođenja novih prozvoda kontaktiramo sa bankama jer nam je njihovo mišljenje i iskustvo veoma važno. Garantnu šemu koju razvijamo je i besmisleno uspostavljati ako u njoj ne učestvuju banke. Svrha garantne šeme je da banke relaksira od prevelikog rizika prilikom plasmana kredita - kaže Poček.

On dodaje da bankama nijesu konkurencija jer su u odnosu na kreditni potencijal banaka relativno mali.

- I da sva slobodna sredstva odmah plasiramo, ne možemo mnogo uzdrmati bankarsko tržište , objašnjava Poček.

Fond, kako podsjeća, ima neka ograničenja koja ne važe za banke a koja proizilaze iz same razvojne funkcije fonda.

- U našem kreditnom portfoliju znatno je učešće start-upa, kao rizičnijeg biznisa koje banke ne finasiraju olako, i projekti iz oblasti poljoprivrede i proizvodnje hrane, koji takođe nijesu atraktivni za banke. Mi uz to ne možemo biti servis preduzećima kao što to može banka, s obzirom da u sebi sadržimo samo dio bankarskog poslovanja, a to su krediti, odnosno garantni poslovi. Pritom kompanijama ne možemo pomoći kod depozitnih i funkcija platnog prometa - objašnjava Pobjedin sagovornik.

IZVOR: dnevni list "Pobjeda"