Realizovane aktivnosti u 2010

Podgorica, 27.12.2010. godine

Investiciono – razvojni fond Crne Gore A.D. je osnovan Zakonom o Investiciono – razvojnom fondu Crne Gore („Sl. list CG“ broj 88/09 31.12.2009.godine) i pravni je nasljednik Fonda za razvoj Crne Gore uz učešće portfelja Direkcije za MSP. Fond je akcionarsko društvo čiji je vlasnik Vlada Crne Gore sa 100% akcija. 

Početkom svog rada, od aprila 2010.godine, Investiciono – razvojni fond Crne Gore A.D. sproveo je Zakonom predviđene aktivnosti, u cilju obezbjeđenja pravnih pretpostavki za funkcionisanje i obavljanje utvrđene djelatnosti. 

Polazne smjernice u djelovanju i radu IRF-a CG u 2010.godini sadržane su u sljedećim strateškim dokumentima:  Srednjoročni  program  rada – koji definiše pravce djelovanja IRF-a CG u periodu 2010-2014 godina,  Godišnji  plan rada IRF CG A.D. za 2010 godinu, Finansijski plan IRF CG  A.D. za 2010. godinu.   

Nakon uspostavljenih administrativno - tehničkih kapaciteta institucije, IRF CG je osnovne pravca svog djelovanja u 2010.godini usmjerio ka ostvarivanju svoje misije koja se može definisati kao ubrzavanje privrednog razvoja kroz set mjera i instrumenata finansijke i nefinansijske prirode. 

Sa ambicijom da ova institucija predstavlja efikasan instrument Vlade Crne Gore ka podršci njenom privrednom razvoju Crne Gore, a posebno uvažavajući negativne efekte aktuelne ekonomsko-finansijske krize, IRF CG je tokom protekle godine poseban akcenat stavio na uspostavljanju efikasnih modela kreditne podrške sektoru MSP i preduzetnika. 

Kreditna podrška IRF-a CG odnosila se na sljedeće instrumente:

-          Dugoročni i kratkoročni krediti koji su se realizovali posredstvom i uz učešće poslovnih banaka,

-          Dugoročni i kratkoročni krediti koji su se realizovali direktnim kreditnim aranžmanima,

-          Razvoj novih instrumenata finansijske podrške.

Ovakva kreditna politka IRF-a CG rezultirala je sa 107 odobrenih kredita usmjerenih ka sektoru MSP i preduzetnika. Ukupan iznos sredstva odobrenih u svrhu realizacije ovih projekata iznosi 12,2 mil € od čega se  9,1 mil € onosi na kreditna sredstva IRF-a CG, a 3,1 mil € na sredstva poslovnih banaka. IRF CG je sredstva plasirao posredstvom poslovnih banaka i direktnim putem. 

Analitički posmatrano 79 projekata realizovano je posredstvom i učešće poslovnih banaka. Učešće IRF-a CG u ovim projektima iznosi 6,8 mil €, dok su banke za finansiranje istih izdvojile dodatnih 3,1 mil €.

Preostalih 28 projekata realizovano je direktnim kreditnim aranžmanima putem kojih je IRF-a CG plasirao 2,3 mil €. 

Maksimalan iznos sredstava kredita IRF-a CG iznosio je do 200.000€, osim za kreditnu liniju namijenjenu preduzećima koji tek osnivaju biznis (tzv.start-up krediti) gdje je maksimalan iznos kredita IRF-a CG iznosio 50.000€. 

Dugoročni krediti odobravani su sa rokom otplate do 5 godina, uz grejs period do 18 mjeseci i kamatnu stopu od 5,25% do 6% godišnje. Za sve projekte koji investicijom zapošljavaju više od 5 novih radnika ili se realizuju u sjevernom regionu Crne Gore, IRF CG A.D. odobrava posebne stimulacije u pogledu sniženja kamatne stope za 1%, produženje grejs perioda za 6 mjeseci i produženje roka otplate kredita za 12 mjeseci. Kratkoročni krediti odobravani su sa rokom otplate do 12 mjeseci i kamatnom stopom od 6% godišnje.  

U ukupnoj strukturi odobrenih kredita IRF-a CG (njih 107) dominiraju projekti iz sljedećih oblasti:

-          Proizvodnja – 3,1 mil €   - 29 projekata (33,79%);

-          Poljoprivreda i prehrambena industrija – 2,3 mil €  - 31 projekat (25,61%);

-          Usluge – 2,1 mil € - 28 projekata (22,66%);

-          Turizam i ugostiteljstvo – 1,6 mil € - 19 projakata (17,94%).

Uvažavajući aktuelno stanje u ekonomiji Fond je odobrio 57 reprograma kredita iz portfolija koji je naslijeđen od Fonda za razvoj na rok do 12 mjeseci, što je još jedan vid podrške sektoru privatnog biznisa. 

U potfelju IRF CG nalazi se 17 akcionarskih društava koja su registrovana kod CDA i za koja su Planom privatizacije definisani modeli prodaje. Nominalna vrijednost akcijskog kapitala IRF CG u ovim društvima iznosi 51,4 miliona Eur-a, dok fer vrijednost ovih akcijapočetkom 2010. godine iznosila 21,3 miliona Eur-a. Pored ovih društava u portfelju IRF CG se nalazi i određeni broj društava koja su u postupku stečaja, kao i društva koja nijesu izvršila obavezu registracije, u skladu sa Zakonom. 

Praćenje realizacije Ugovora o kupoprodaji akcija putem javnog tendera koji su u toku (11 Ugovora) je takođe jedna od aktivnosti IRF CG 

IRF CG je ponudio na prodaju putem berze akcije 8 društava iz svog porfelja, od kojih je 5 ponuđeno na prodaju putem zbirnog naloga (prodaja akcija IRF CG u paketu sa Fondom PIO, Zavodom za zapošljavanje i Državnim kapitalom). 

U 2010 godini,  Tenderska komisija za privatizaciju Instituta "Simo Milošević" AD Igalo objavila je Javni poziv za učešće na tenderu radi prodaje 56,4806% akcijskog kapitala Instituta Igalo. IRF u ukupnoj akcionarskoj strukturi društva partcipira sa 23,6461%.  Pored toga, IRF će  imati   učešće i u aktivnostima u vezi tendra koji su u toku, kao i onih čije se objavljivanje očekuje u narednom periodu.

Tokom 2010. godine IRF CG nije ostvario prilive od prodaje akcija. 

Pored prethodno prezentovanih rezultata IRF CG je tokom 2010 godine imao i sljedeće aktivnosti: 

-          Dokapitalizacija JP “Regionalni vodovod crnogorsko primorje” sa 2 mil €. Ukupan kapital Fonda u predmetnom javnom preduzeću sa ovom dokapitalizacijom iznosi 7,9 mil €, čime je Fond postao vlasnikom 27,74 % ovog preduzeća. 

-          Učešće u Vladinom projektu “Klasteri u Crnoj Gori” gdje se Fond pojavljuje kao aktivni učesnik u formulisanju, finansiranju i implementaciji samog projekta. Cilj je da se na teritoriji Crne Gore analiziraju mogućnosti i u krajnjem stvore klasteri kao vid udruživanja preduzeća, a sve u cilju poboljšanja konkurentske pozicije na globalnom tržištu. 

-          Učešće u projektu “Šansa mladim preduzetnicima” čiji je osnovni cilj da se kroz saradnju sa Direkcijom za razvoj MSP i institutom “Adižes” u Crnoj Gori pruži adekvatan sistem sticanja znanja i vještina mladim menadžerima. 

-          Učešće u realizaciji projekta “GEM” čiji je osnovni zadatak istraživanja preduzetničke aktivnosti u Crnoj Gori, koristeći se kriterijumima procjene preduzetništva koji su važeći za razvijene zemlje svijeta.

Komunikacija sa eksternim stejkholderima odvijala se na različite načine od kojih su dominantni bili saopštenja za javnost, učešće na sajmovima, komunikacija kroz web portal, organizovanje različitih posjeta lokalnim upravama i biznis centrima u cilju prezentacije poslovanja Fonda i edukacije preduzetnika. 

Planovi za 2011 godinu prije svega se odnose na intenziviranje investicione aktivnosti. Inicijalne prognoze govore da će finansijski potencijal za podršku privatnom biznisu biti na nivou od oko 45 mil € u 2011 godini. Ovaj potencijal realizovaće se kroz kreditnu podršku, garancije za uredan povraćaj kredita i faktoring. Prilikom koncipiranja ciljnih grupa u 2011 godini uvažavaće se potreba za ravnomjernim regionalnim razvojem, potrebe pojedinih ciljnih grupa (mlada populacija, žene u biznisu, socijalno ranjive ciljne grupe, preduzeća koja posluju u preduzetničkim inkubatorima, investicije u znanje i sl.). 

Fond će permanentno raditi na edukaciji zaposlenih, podizanju administrativnih kapaciteta i uspostavljanju optimalnog modela efikasne organizacione šeme koja može da odgovori zahtjevu vremena i zadovolji evropske standarde iz ove oblasti. 

Učesnici na konferenciji:

Dr Dragan Lajović – Predsjednik O.D. IRF-a;

Mr Zoran Vukčević – član O.D. IRF-a;

Mr Damir Rašketić – član O.D. IRF-a;

Predrag Poček – Izvršni direktor;

Mr Nemanja Nikolić – Pomoćik izvršnog direktora;

Mr Branislav Janković – Pomoćnik izvrnog direktora.